رعایت بهداشت از سنین کودکی باعث می شود که کودکان سالم بمانند، از برخی بیماری های واگیردار دور باشند و به یک خودآگاهی بهتر برسند. شما به عنوان والدین وظیفه دارید که بهداشت کودک را در زمان نوزادی و شیرخوارگی رعایت کنید. اما وظیفه ی مهم تر آموزش بهداشت به کودکان است.
هیچ سنی برای شروع آموزش بهداشت به کودکان زود نیست. شما می توانید بعد از عوض کردن پوشک و یا بعد از غذا دادن، دستهای او را بشویید. دندان ها و لثه های او را قبل از خواب تمیز نمایید و روزانه او را به حمام ببرید. این کارها به شما کمک می کند تا به آرامی و همزمان با رشد او، عادات بهداشتی را نیز آموزش دهید.
در این مقاله قصد داریم تا در ابتدا نکات بهداشتی که شما می بایست برای کودکتان رعایت کنید را بیان کنیم و سپس نحوه ی آموزش بهداشت به کودکان و نکات کلیدی آن را ارائه دهیم.
نوزادان بیشترین احتمال خطر و ریسک ابتلا به بیماری را در 28 روز اول زندگی خود تجربه می کنند. مطالعات نشان داده است که در آفریقا از هر سه نوزاد یک نوزاد به دلیل عدم رعایت بهداشت و ابتلا به بیماری های عفونی نظیر اسهال از بین می رود. بنابراین برای تضمین سلامتی کودک خود می بایست موارد بهداشتی را رعایت نمایید. نوزادان هنوز سیستم ایمنی تکامل یافته ای ندارند و در معرض انواع بیماری ها می باشند، بنابراین یکی از مهم ترین اصول، شستن دستهایتان قبل از غذا دادن به نوزاد و بعد از تعویض پوشک او می باشد. در صورتی که کودک و یا شما یکی از شرایط زیر را دارید، رعایت بهداشت و شستن دست ها لزوم بیشتری پیدا میکند :
در ادامه تکنیک های بهداشتی که می بایست برای سلامت نوزاد خود رعایت نمایید را به صورت تصویری ارائه داده ایم. این نکات بهداشتی برای کودکان شامل همه ی قسمت های در معرض خطر مانند گوش، چشم، لثه و دندان، ناخن ها ، بند ناف و دستگاه تناسلی را شامل می شود.
ابتدا دستان خود را بشویید و سپس یک تکه پنبه ی تمیز را با آب گرم مرطوب کنید و روی پلک نوزاد از بینی به طرف گوش بکشید. برای هر چشم از یک تکه پنبه مجزا استفاده کنید. |
از یک گوش پاکن پنبه ای برای تمیز کردن اطراف، پشت و درون گوش نوزاد استفاده کنید. مراقب باشید تکه های پنبه در گوش کودک باقی نماند.. |
لثه و زبان کودک را با استفاده از آب و یک حوله ی نرم، پس از هربار تغذیه، تمیز کنید. جلو و عقب دندان ها را با استفاده از آب و یک دستمال مخصوص تمیز کنید. در 12 ماهگی از یک مسواک نرم مخصوص نوزاد، حداقل دو بار در روز استفاده نمایید. |
از یک ناخن گیر یا قیچی مخصوص و یا یک سوهان ناخن مخصوص کودک استفاده کنید.در زمان کوتاه کردن ناخن از شخص دیگری نیز کمک بگیرید تا یکی کودک را نگه دارد و دیگری ناخن ها راه کوتاه کند. شما می توانید ناخن های کودک را در زمان خواب، در حال نشسته در صندلی مورد علاقه اش و یا در زمان شنیدن موسیقی مورد علاقه اش انجام دهید. |
دست های خود را قبل از دست زدن به بند ناف نوزاد بشویید. ناحیه را با آب تمیز کنید و مطمئن شوید که ناحیه را پس از آن خشک کرده اید. برای بهبود سریع زخم، از پوشاندن بند ناف با پوشک و پلاستیک خودداری کنید. |
پوشک را در صورت امکان تا بزنید تا روی بند ناف را نپوشاند. تا جایی که می توانید از دست زدن به بند ناف خودداری کنید. به شما پیشنهاد می کنیم، مقاله آموزشی اصول تعویض پوشک نوزاد را دنبال کنید. |
هنگام شستشوی پای نوزاد، اگر نوزاد دختر است، یا یک دست پاهای او را بالا بگیرید و با دست دیگر، با استفاده از یک پنبه ی خیس و یا یک دستمال مرطوب ناحیه واژینال او را از جلو به عقب پاک کنید. برای نوزادان پسر می توانید از حمام و آب استفاده نمایید. راهنمای حمام کردن نوزاد را دنبال کنید |
برای جلوگیری از راش پوشک، برخی اوقات کودک را بدون پوشک روی زمین (روی تشک ورقه ای ضد آب) قرار دهید تا پوست او در معرض هوا قرار بگیرد.
|
داشتن عادت بهداشتی مناسب بیش از یک آموزش ساده شستن دست و حمام کردن است. آموزش به کودکانتان را از همان سنین اولیه کودکی آغاز کنید تا در طول زندگی خود از مزایای آن بهره ببرند. این آموزش بهداشت از نوک سر تا انگشتان پا را شامل می شود و عادات بهداشتی خوبی را برای کودکان به ارمغان می آورند.
در اینجا لیستی از فعالیت های بهداشتی، زمان مناسب برای آموزش به کودکان و نحوه ی آموزش ارائه شده است.با ما همراه شوید........
به کودکان آموزش دهید که قبل از خوردن غذا، بعد از دستشویی، بعد از بازی با حیوانات و اشیاء کثیف، دستهای خود را بشویند. دست ها باید با آب و صابون و تا مچ دست شسته شود و سپس کاملا خشک شوند.
|
حمام کردن و دوش منظم، کودک شما را سالم و تمیز نگه می دارد. حمام کردن در آخر هر روز می تواند یک عادت روتین شبانه شود. حمام را برای آنها سرگرم کننده و جذاب کنید و هرگز آنها را در حمام تنها نگذارید ( تا زمانی که خودشان بتوانند مستقل به حمام بروند). |
با استفاده از یک حوله ی خشک، به آرامی کودک را خشک نمایید تا از خطر راش پوستی در امان بماند. در هواهای گرم تر می توانید منتظر بمانید تا کودک کمی خشک تر شود و سپس لباس های او را بپوشانید. |
به کودک بیاموزید تا بینی خود را با استفاده ازیک دستمال کاغذی پاک کند و سپس دستمال را به سطل زباله بیندازد.این کار باعث می شود تا راحتتر نفس بکشد. برای آموزش به کودک می توانید به او بگویید که شمع ها را با دهان فوت کند و خاموش کند. سپس از او بخواهید این کار را با بینی انجام دهد. |
کودکان باید در زمان سرفه و عطسه جلوی دهان خود را بگیرند و سپس آن را به سطل زباله بندازند. در صورتی که به دستمال دسترسی ندارند، باید از آرنج و یا آستین خود استفاده کنند. همچنین پس از عطسه و سرفه دست های خود را بشویند. |
به کودکان بیاموزید که دو بار در روز، یکبار صبح و یک بار شب، مسواک بزنند. با دکتر دندانپزشک خود درباره ی اینکه کودک به نخ دندان نیاز دارد یا خیر مشورت کنید. |
شستن موی سر دو یا سه بار در هفته برای کودکان کافی است. شستن بیش از حد می تواند منجر به خشکی پوست و شوره سر شود. زمانی که کودکان وارد دوران نوجوانی و جوانی می شوند و به سن بلوغ می رسند، به دلیل تغییرات هورمونی، پوست آنها چرب می شود و ممکن است لازم شود تا هر روز موهای خود را بشویند.
بچه های کوچک یا عاشق حمام هستند و یا از آن متنفر هستند. در روزهایی که نمی خواهید سر کودک را بشویید، حمام را به یک بازی سرگرم کننده تبدیل کنید. آنها را در وان مخصوص کودک قرار دهید و آن را با آب گرم و صابون پر کنید. اطمینان حاصل کنید که کودکان می دانند قبل ازهر بار استفاده از لیف باید آن را در آب صابون قرار دهند. برای اطلاع بیشتر می توانید به مقاله راهنمای حمام کردن کودک مراجعه نمایید.
کودکان نوپا و پیش دبستانی هنوز برای مراقبت از پوست به والدین خود نیاز دارند. برخی از مشکلات که برای پوست کودکان در این سن بوجود می آید:
نکته: قبل از اینکه کودک شما پس از هر بار حمام کردن لباس بپوشد، از پوست سر او تا انگشتان پای او را بررسی کنید تا مطمئن شوید مشکل پوستی برای او بوجود نیامده است.
برای جلوگیری از خشکی پوست نوزاد نیز راهکارهایی وجود دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله درمان خشکی پوست نوزاد مراجعه نمایید.
مانند پوست سر و مو؛ پوست بدن نیز در دوران بلوغ چرب تر می شود و متعاقبا آکنه و جوش نیز در این سن بیشتر می شود. در برخی داروخانه ها داروهای ضد آکنه وجود دارد ولی نمی توان از تاثیر شستن پوست با آب و صابون ملایم چشم پوشی کرد. نوجوانان را برای شستن پوست، دو تا سه بار در روز آموزش دهید.
همانطور برای استفاده از لوازم آرایش، به نوجوانان آموزش دهید که به اشتراک گذاری آنها می تواند موجب عفونت پوست شود و خوابیدن با صورت آرایش کرده، مانع رسیدن هوا به پوست صورت می شود.
بهداست دهان و دندان می تواند از طیف وسیعی از بیماری ها؛ از جمله مشکلات تنفسی، خرابی دندان ها و مشکلات قلبی جلوگیری کند. کودک باید حداقل دو بار در روز، از نخ دندان و مسواک استفاده نماید. بچه های بزرگتر می توانند مسواک و خمیردندان با خود به مدرسه ببرند. بچه ها باید دو دقیقه کامل که برای یک مسواک زدن مفید لازم است، وقت صرف کنند.
مقاله ی چگونه از دندان های کودک خود به خوبی مراقبت کنیم؟ را از دست ندهید
شستن زیر بغل و استفاده از دئودورانت توسط خیلی از جوانان و نوجوانان نادیده گرفته می شود. بوی نامطلوب عرق ممکن است از هر سنی شروع شود ولی معمولا از سن 9 تا 10 سال شروع می شود. با فرزند خود درباره اهمیت بهداشت زیر بغل به ویژه بعد از ورزش و فعالیت صحبت کنید . بسته به شدت و میزان عرق کردن فرزند خود یک مام (دئورولان) و یا یک اسپری ضد عرق (دئودورانت) انتخاب کنید.
شستن دست ها یک عادت بهداشتی بسیار خوب است. شستشوی دست قبل و بعد از وعده های غذایی، بعد از بازی با حیوانات خانگی و بعد از ملاقات با افرادی که مریض هستند، بهترین راه برای از بین بردن میکروب هاست. به کودک خود آموزش دهید که شستن دستها زمانی می تواند مفید و موثر باشد که وقت کافی برای آن گذاشته شود. به عنوان مثال اگر او هنوز شمارش و یا خواندن ساعت بلد نیست، به او بگویید که شعر (مثلا شعر تولدت مبارک) را دو بار بخواند و سپس دستهای خود را آبکشی نماید. محلول های شستشوی دست به اندازه ی آب و صابون موثر نیستند. بنابراین از آنها فقط برای مواقعی که به آب و صابون دسترسی ندارید، استفاده کنید.
ناخن ها
ناخن ها زمینه ای برای رشد انواع باکتری ها هستند. میکروب هایی که زیرناخن کودک شما وجود دارند می توانند به راحتی به چشم، بینی و دهان آنها منتقل شود.
قبل از خواب ، به کودک خود برای تمیز کردن ناخن هایش کمک کنید. کوتاه کردن هفتگی و منظم ناخن ها در بهداشت و سلامت کودک نقش موثری دارد.
هنگامی که به بچه ها آموزش می دهید که خودشان به دستشویی بروند، باید آنها را نیز به تمیز کردن همه ی قسمت ها آموزش دهید. به آنها یاد دهید که به طور کامل ناحیه ی تناسلی را از جلو به عقب پاک کنند و بعد از انجام، دست ها را با آب و صابون بشویند. این عادات بهداشتی باعث کاهش سوزش و جلوگیری از ابتلا به عفونت ها خواهد بود.
زمانی که دختران برای اولین بار وارد سیکل قاعدگی می شوند ، نیازمند رعایت نکات بهداشتی جدیدی هستند. آنها را به یادداشت کردن و یا علامت زدن زمان قاعدگی روی تقویم عادت دهید تا بتوانند پدهای بهداشتی را در زمان مناسب و قبل از عادت ماهانه ی بعدی خود خریداری کنند. دوره های قاعدگی ممکن است در سال های اول نامنظم باشد، بنابراین او را برای این موضوع نیز آماده کنید.
نکات تعویض پوشک، پوشک بهتر است یا کهنه؟
چگونه از دندان های کودک خود به خوبی مراقبت کنیم؟
با خشکی پوست نوزادم در زمستان چه کنم؟
آنچه که درباره دندان درآوردن نوزاد نمی دانید!
کودک تک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید: