11 بهمن 1396 0 1853 تربیت و روانشناسی کودک .
دنیای کودکی رازهای پنهانی دارد که والدین از آن بی خبرند. هر کودک با خلق و خوی ذاتی خود به دنیا می آید و والدین بدون اطلاع از شخصیت کودک خود به دنبال مقصر و یا دلایل بروز رفتارهای کودک خود در خانواده هستند. شاید برای شما جالب باشد که بدانید خیلی از رفتارهای کودک شما ریشه در شخصیت ذاتی او دارد و تربیت و شرایط خانواده نقشی در بروز این رفتارها ندارد. اما اگر والدین ویژگی های فردی کودک خود را نشناسند و به آن بی اهمیت باشند خیلی از فرصت ها را تبدیل به تهدید خواهند کرد.خجالتی، هیجان زده، قوی، آرام و خونسرد-شخصیت کودک شما چیست و از کجا این خصوصیات را کسب کرده است...
خلق و خوی ذاتی کودک شما چیست؟
خلق و خوی ذاتی چیزی است که ما با آن متولد شده ایم و مجموعهای از صفاتی است که باعث می شود هر یک از ما منحصر به فرد باشیم. فطرت یک عامل قدرتمند در تعیین این است که ما چگونه به جهان واکنش نشان می دهیم. روشی که یک کودک در حل مسئله یک وضعیت جدید اتخاذ می کند نمونه ای از خلق و خوی در کار است.
-برای مثال رحیم (2تا سه ساله) برای اولین بار با مادرش وارد یکی از کلاس های مهدکودک می شود. او ابتدا محیط را بررسی می کند و پس از چند دقیقه کت خود را در می آورد، سپس مادرش را ترک میکند و به سمت بچه هایی می رود که در حال خانه سازی هستند.
-زمانی که امیر و پدرش وارد مهدکودک می شوند، امیر مدت زمان زیادی به پای پدرش تکیه میکند و از درآوردن کت و کلاهش ممانعت میکند . پس از تماشای بچه های دیگر برای مدتی، او به فاصله چند سانت از پدرش نگاه دقیقتری به میز می کند که بچه ها روی پازل کار میکنند. در آن لحظه، پدر امیر پیشنهاد می کند که او به آنها بپیوندد. امیر دست پدرش را می گیرد، و آنها با هم به میز پازل می روند. امیر در کنار یک کودک دیگر نشسته و شروع به بازی میکند.
-کامران پیش از مادربزرگش وارد کلاس می شود و بدون توجه به محیط کلاس به سمت دو پسری می رود می رود که روی زمین در حال بازی هستند. کامیون آنها را برمی دارد و می گوید "مال من است!".
بچه های مختلف، واکنش های مختلف
چرا این سه کودک در شرایط یکسان واکنش های متفاوتی به یک وضعیت دارند؟زیرا هر یک از این سه پسربچه با خلق و خوی خود متولد شد. چگونگی واکنش کودک شما به روال های روزمره، تحولات، موقعیت های ناآشنا و افراد جدید تحت تأثیر خلق و خوی او شکل می گیرد.
اگرچه روش های متعددی برای تعریف خلق و خو وجود دارد، ما در اینجا به پنج ویژگی متمرکز می شویم که طیف مشخصی از ویژگی های درونی را نشان می دهند: شدت واکنش، سطح فعالیت، تحمل ناامیدی، پاسخ به تغییر و واکنش به افراد جدید.
هر کدام از این ویژگی ها در همه کودکان وجود دارد ولی نحوه پاسخگویی آنها متفاوت است. به عنوان مثال در واکنش به یک فرد غریبه، یک کودک می تواند با خوشحالی از پسر عمویی که تا بحال او را ندیده است استقبال کند و یا حتی به طور مستقیم به چشم های او نگاه نکند.
چگونه خلق و خوی کودک خود را توصیف می کنید؟ در بین ماه های 6 تا 9 بیشتر والدین به دنبال سرنخ هایی برای درک رفتارهای کودکان خود هستند ولی خلق و خو و فطرت زمانی قابل درک است که کودک تازه به راه افتاده و کمی اجتماعی شده است.
*هر ویژگی رفتاری که بررسی می شود را یک بازه در نظر بگیرید. رفتار هر کودک می تواند در وسط بازه قرار بگیرد.
سنجش شدت واکنش
کودکانی مانند کامران که در ابتدا سناریو آن مطرح شد، با صدای بلند احساسات خود را به دنیا می گویند. به شخصیت هایی مانند کامران واکنشگر بزرگ گفته می شود. بچه های پرانرژی مانند او ممکن است در زمان های خوشحالی جیغ بکشند، اشیا را پرتاب کنند و دیگر بچه ها را کتک بزنند.
در مقابل کودکانی که شدت واکنش پایینی دارند ساکت هستند و به ندرت فریاد می زنند. خواب بیش از حد طبیعی دارند و احساسات خود را تنها با تغييرات اندكي در چهره يا تون صدا نشان مي دهند.
سنجش سطح فعالیت
اگر فرزند شما عمل گرا باشد احتمالا از میزان راه رفتن او متوجه خواهید شد. او همیشه می خواهد در حال حرکت باشد و جهان اطراف را با گاگله کردن، دویدن و بالا رفتن کاوش کند. این دسته از کودکان عاشق فضاهایی هستند که امکان جنبش در آنها زیاد است.
از طرف دیگر، بچه هایی هستند که به نشستن و بازی بی سر و صدا در گوشه ای از اتاق می پردازند و ممکن است ترجیح دهند با استفاده از دست خود به جای پاهایشان کاوش کنند. آنها بیشتر تمایل به نگاه کردن یا گوش دادن به جهان اطراف خود دارند. علاقه آنها به چیزهایی که در اطراف آنها وجود دارد به اندازه یک کودک فعال است اما آنها احساس نیاز به گشتن و دنبال کردن آن چیز ندارند.
کودکان بیش فعال چه ویژگی هایی دارند؟ این مقاله را دنبال کنید...
سنجش تحمل سرخوردگی
شما ممکن است سرنخ هایی درباره اینکه کودک چندماهه شما تا چه حد تحمل سرخوردگی را دارد داشته باشید اما این ویژگی در کودکان نوپا بیشتر مشهود است. کودکان مقاوم معمولا در مقابله با چالش تلاش بسیاری میکنند و در برابر رسیدن به خواسته هایشان صبور هستند. به عنوان مثال یک کودک با تحمل سرخوردگی بالا تا رسیدن به شیرینی مورد علاقه اش بارها تلاش میکند و در نهایت به آن می رسد ولی یک کودک دیگر ممکن است بعد از یکبار تلاش گریه کند و سپس به کار دیگری ادامه دهد. ممکن است اعتمادبنفس کودک در تحمل سرخوردگی او نقش داشته باشد.
شاید برای شما جالب باشد: تقویت اعتماد بنفس کودک در 7+1 گام
سنجش پاسخ به تغییر
در حالی که اکثر کودکان به انعطاف پذیر نبودن مشهور هستند ولی بعضی کودکان به نظر می رسد به تغییرات بیشتر واکنش میدهند. این کودکان تمایل دارند به کوچکترین تغییرات واکنش نشان دهند - یک غذای جدید بر روی میز و یا تغییر جزئی در روال خواب. آنها کچ خلقی های بیشتری را در زمان تغییرات وسایل منزل از خود نشان می دهند و مرتبا "نه نه نه" را قبل از انجام هر کاری می گویند. نحوه پاسخگویی به این دسته از کودکان بسیار حائز اهمیت می باشد. پیشنهاد می شود مقاله "روانشناس کودک خود باشید" را دنبال کنید.
در مقابل برخی کودکان تنوع طلب هستند و همواره به لباس های جدید؛ دوستان جدید و غذاهای جدید تمایل دارند. آنها معمولا در همه مکان ها راحتتر هستند و حتی میتوانند در رستوران های پرسرو صدا چرت بزنند. از اطراف لذت می برند و نقاشی می کشند و به راحتی به مکالمات وارد می شوند. والدین معمولا با این تیپ شخصیتی راحتتر برخورد می کنند.
سنجش واکنش به افراد جدید
یک ویژگی که اغلب برای والدین در اوایل دوران زندگی کودک آشکار می شود این است که کودک شما به افراد جدید چگونه واکنش نشان می دهد. آیا او با تازه واردان با لبخند زدن یا خندیدن (اگر غیر کلامی) روبرو می شود و یا با خجالت و تردید با افراد غربه برخورد میکند؟
بچه هایی که زیاد غریبی میکنند، به زمان بیشتری برای برقراری ارتباط نیاز دارند و یکی از اعضای خانواده یا پرستار او می بایست او را پشتیبانی کند.
ترکیب صفات:
ترکیبی از تمام این صفات فردی رفتار کودک شما را مشخص میکند. خلق و خوی ذاتی چیزی نیست که او انتخاب می کند و یا شما ایجاد کرده اید.
در رفتارشناسی خلق و خوی کودک هیچ درست یا غلطی، خلق و خوی بهتر یا بدتر وجود ندارد. البته در این مطلب که برخورد با برخی از رفتارهای کودکان دشوارتر است شکی نیست. این مسئله بسیار با اهمیت است که کودک خود را درک کنید و همانگونه که هست او را بپذیرید.
به یاد داشته باشید که ویژگی هایی که در سال های اولیه کودکتان شما را به چالش می کشد ممکن است به همان اندازه که رشد می کند، به ویژگی مثبت تبدیل شود. به عنوان مثال بچه های پر سر و صدا اغلب بسیار پرشور و خلاق هستند و در دفاع از خود و انجام کارها موفق هستند. بچه های آرام می توانند در آینده بسیار متفکر و حساس باشند و در گوش دادن و همدردی با همسالانشان خوب باشند. در حال حاضر شناخت الگوهای رفتاری فرزندتان می تواند به شما در پیش بینی پاسخ های فرزندتان به شرایط خاص کمک کند.
همچنین به خاطر داشته باشید که اگرچه الگوهای رفتاری کودکان ثابت است اما گاهی می توانند کاملا بر خلاف طبیعت خود عمل کنند و شما را شگفت زده کنند. به عنوان مثال کودکی که در ارتباط با سایر افراد تازه وارد دچار مشکل است می تواند به سرعت به پرستار جدید خود علاقه مند و وابسته شود. در واقع این قسمت از رفتار کودکان از لذت بخش ترین و هیجان انگیزترین بخش های تربیت کودکان است.شخصیت کودک خود را بشناسید و بهترین واکنش را داشته باشید...
در مقاله بعد به نحوه صحیح پاسخگویی به شخصیت های مختلف و شکوفاسازی استعدادهای هر دسته پرداخته می شود. مقاله "روانشناس کودک خود باشید" را دنبال کنید.
لینک مقاله لاتین:parents.com
- آیا کودک شما زیاد جیغ می کشد و پرخاشگر است؟
- کودک شما همیشه در مواجه با افراد تازه وارد واکنش نامناسبی نشان می دهد؟
- آیا کودک شما بیش فعال است یا تیپ شخصیتی او به این صورت است؟
- فرزندم بسیار دروغ می گوید. تیپ شخصیتی او کدام است.این مسئله به تربیت او مرتبط است یا شخصیت ذاتی؟
شما می توانید پاسخ سوالات خود را با دریافت مشاوره ی رایگان روانشناسی کودک از طریق لینک زیر بدست آورید.
مشاوره رایگان روانشناسی کودک تک